Waar twee vechten, heeft er één schuld

Er is een dringende behoefte in familierechtzaken dat verder wordt gekeken dan het verouderde  adagium ‘waar twee vechten, hebben twee schuld’. Er wordt vaak aangenomen dat beide partners hun aandeel hebben in de problemen na scheiding. Dit vechtscheidingsframe dwingt beiden gezamenlijk aan verbetering te werken in gezamenlijke hulptrajecten. Maar onder andere in zaken waarin sprake is van intieme terreur werkt dit niet. Verandering is noodzakelijk in complexere scheidingen, waar voldoende signalen zijn dat sprake is van intieme terreur.

Intieme terreur is een ernstige vorm van partnergeweld. Het komt voor in alle lagen van de bevolking. Het kenmerkt zich door een patroon van controle en dwang. Dit kan zich uiten in het isoleren, vernederen, intimideren van de partner tot ernstig fysiek en seksueel geweld. Ook kan het gaan om controle van de financiën en dreigementen.
In Nederland worden ongeveer 200.000 vrouwen geconfronteerd met intieme terreur. Dit leidt soms tot de ergste vorm van geweld: femicide. Elke acht dagen wordt een vrouw in Nederland gedood, vaak door haar ex-partner. Omdat intieme terreur slecht wordt herkend, is er nu een overheidscampagne ‘Waar ben jij?’ om de signalen van intieme terreur beter bekend te maken.
Door in familiezaken verder te kijken dan het oude adagium, kunnen rechters, advocaten, de Raad voor de Kinderbescherming, Veilig Thuis en betrokken (jeugd)hulpverleners beter inspelen op de behoeften van vrouwelijke slachtoffers en de kinderen.

Wat moet er gebeuren?
Hulpverleners zijn getraind om de verantwoordelijkheid voor de oplossing van de problemen bij de ouders te laten. Bij intieme terreur en ook bij persoonlijkheidsproblematiek bij een van de ouders werkt deze basisaanpak niet. In deze zaken hoort een goede analyse van wat er speelt, waarbij gescreend wordt op huiselijke geweld, waaronder intieme terreur. Pas daarna kan worden beoordeeld welke passende maatregelen nodig zijn.
In gevallen van intieme terreur zijn eenhoofdig gezag en geen of beperkte (begeleide) omgang met de kinderen passend.

Boekentip: Met liefde heeft het niets te maken, over het herkennen en stoppen van intieme terreur; mrs. Ariane Henriks en Ingrid Vledder, uitgeverij Cargo, september 2025

Ien Ubaghs
familierechtadvocaat/mediator (vFAS)
hoek Franklinstraat/Weimarstraat
ubaghsadvocaten.nl