Onderschrift foto: De verantwoordelijke managers van Heijmans, Staedion en de gemeente in 2016.
In 2016 schreven wij in deze krant voor het eerst over de ontwikkelingen in het Energiekwartier. We interviewden de verantwoordelijke managers van Heijmans, Staedion en de gemeente Den Haag. De drie stonden aan de rand van het terrein, waar de sloopwerkzaamheden van de ondergrondse bunker en de oude gemeentebedrijven in volle gang waren.
Voortvarende start …
In de jaren daarna werd er tempo gemaakt. Er verschenen flinke woonblokken van huur- en koopappartementen aan de Loosduinseweg. De voorbereidingen voor de bouw van nog meer appartementen aan de kant van de Noord West Buitensingel, de Zamenhofstraat en aan de Van Boecopstraat werden met vaart ter hand genomen. We herinneren ons ook nog de enthousiaste zittingen met de wijk voor het opzetten van het groene Esperantoplein, met voor elke bewoner iets passends. Het plein is onder druk van de bewoners nu voor de helft uitgevoerd. Sinds de oplevering van de woontoren op de hoek van de Noord West Buitensingel is de zaak echter stilgevallen.
Van alles mis
Wij spraken afgelopen november over de stand van zaken in het Energiekwartier met Peter Arxhoek, een bewoner van een huis van 2002 aan de Bautersemstraat. We hoorden een litanie van schier onoplosbare problemen, die ervoor zorgen dat de oorspronkelijke planning van de afronding inmiddels volledig uit beeld is. Peter: “We wonen al sinds jaren in een wijk die niet af is en niet wordt afgemaakt. Met als gevolg een slecht wegdek, lantaarns die uitvallen en van paal naar paal kabels in de lucht. We wonen sinds 2010 in dit halfproduct. Veel brieven en bezoeken aan wethouders, stadsdeeldirecteuren etc. Vele afspraken en beloftes die niet of nauwelijks tot realisatie komen.”
Nauwelijks voortgangsinformatie
De website Energiekwartier ziet er weliswaar gelikt uit, maar bevat al lange tijd geen voortgangsnieuws. Op 5 juli was de laatste informatiebijeenkomst, die ging over of Kavel A bebouwd zou worden of niet. Heijmans wil daar nog graag bouwen, maar dat is moeilijk, onder meer vanwege de persleidingen en het trafohuis in die hoek. Dus kwam er een haalbaarheidsstudie, waarvan de uitkomst nog steeds niet is gecommuniceerd met de wijk. Op die plek wordt nu geparkeerd en dit staat langdurig het afronden van het groene Esperantoplein met de geplande speelmogelijkheden in de weg. Heijmans lijkt wel verdwenen.
Slechte buur Uniper
Ook de mogelijkheid van het openen van de fietsbrug langs de Energiecentrale van Uniper zit blijkbaar juridisch vast en lijkt daarmee uit beeld te zijn. Peter: “Uniper gedraagt zich als een slechte buur. Het opengaan van de brug is van groot belang voor de verkeersveiligheid van de bewoners. Een juridisch geschil is blijkbaar belangrijker. Daarnaast is er volop bouwactiviteit op het Uniperterrein. Diverse gevaarlijke energiestromen worden langs elkaar heen verlegd aan de kant van de bewoners van het Energiekwartier. En we krijgen geen enkele informatie over deze lelijke, gestapelde risico’s. Uniper wil niet dat haar monteurs en bouwlieden op eigen terrein parkeren, maar dus wel op de parkeerplaats in onze woonwijk. Dan kan de brug opeens wel open naar het Uniperterrein. Met als gevolg nog meer parkeeroverlast voor de wijk. Alles in het eigenbelang van Uniper.”
In de steek gelaten door Heijmans
Peter: “Heijmans lijkt de bewoners ook in de steek te laten. Het lijkt me toch dat dit bedrijf, zolang er niet gebouwd wordt, ook verantwoordelijk is voor het beheer van de tijdelijke omgeving. Fiets of loop eens over de Van Boecopkade: een lappendeken van slecht wegdek. En kijk ook naar de ecologische zone: deels verwoest en niet gerepareerd. Met veel moeite is het gelukt om een boom terug te laten planten voor eentje die Heijmans had omgezaagd ten behoeve van een bouwkeet. Voor de deur van de woontoren groeit weinig meer. Wat hebben ze daar voor stoffen achtergelaten? Ook worden eenzijdige haalbaarheidsstudies met te hoog ingeschatte kosten ingezet. Steeds lijkt Heijmans allerlei obstakels te bedenken om bouwactiviteiten uit te stellen en te vertragen, met als gevolg een ‘stilstaande’ wijk.”
Goede voornemens gemeente
We spraken telefonisch met Maarten Ditters, projectleider gebiedsontwikkeling van de gemeente Den Haag. Hij snapt de onvrede: “Het is een complex project”, zegt hij, “en er is achter de schermen veel overleg, maar dat zie je als bewoner natuurlijk niet meteen terug op straat.” Volgens Maarten zijn er gesprekken gaande met marktpartijen en de gemeentelijke top over de drie kavels die nog openliggen. “We kijken naar verschillende scenario’s. De bouwkosten zijn flink gestegen en we willen de kwaliteit van het plan behouden. Tegelijkertijd moeten we ook goed luisteren naar wat bewoners belangrijk vinden. Dat vraagt om zorgvuldigheid: financieel, inhoudelijk en sociaal. Het moet straks werken voor de mensen die er wonen.” Praktische zaken kosten helaas tijd, zegt hij. Een extra parkeeronderzoek duurde maanden en voor de uitwerking zijn meerdere architecten betrokken. Die maken voorstellen, die doorgerekend en afgestemd worden op het bestaande stedenbouwkundig plan.
Rol Buurhuis De Volharding
“Er moet nu toch iets gebeuren en we hadden eerder moeten communiceren”, zegt Maarten. Daarnaast wil de gemeente ook ruimte bieden aan initiatieven zoals vanuit Buurhuis De Volharding met haar programma voor nabuurschap en sociale samenhang. Binnenkort gaat het Buurhuis met de bewonersorganisatie van het Esperantofestival een lenteborrel in de wijk organiseren. Maarten wil dan samen met enkele buurtgenoten op informele wijze een toelichting geven over de stand van zaken. Hij wil laagdrempelig in gesprek blijven. Er komt een rondgang door de wijk met bewoners om de knelpunten in de tijdelijke situatie aan te pakken en op te lossen.
Tot slot
Er valt nog heel wat te verhapstukken in het Energiekwartier. We hopen, dat er schot in komt, want alleen praten en kleine verbeteringen zullen de wijk niet tot een bevredigende afronding brengen. Het gevoel van stilstand zal in ieder geval moeten verdwijnen.
Foto: Diederik van Duuren
