Het buurjongetje van de zussen Anne en Marieke Heinsbroek in Kanaleneiland, in Utrecht, vond het fijn om door hen voorgelezen te worden. En zij vonden het leuk om te doen. Het viel op dat het jongetje met sprongen vooruitging, en niet alleen in taal. Hij kreeg meer vriendjes, ging meer vertellen en zijn zelfvertrouwen groeide. Anne en Marieke genoten ervan, en ze vroegen vrienden en medestudenten om mee te doen.
Olievlek
Het was 2006, de Voorleesexpress was geboren en verspreidde zich vervolgens in achttien jaar als een olievlek over het land. “En nu zijn er zo’n 60 of 70 organisatie in het hele land”, vertelt Iris de Ruiter, een van de twee projectleiders in Den Haag. “Hier is Annelies de Hoog, mijn collega, de ‘founding mother’, zij richtte de Haagse Voorleesexpress op en maakte er een professionele organisatie van.” Iris is naast projectleider ook verhalenverteller en ze weet als geen ander hoe belangrijk taal is. “Een kind kan zoveel talenten hebben, en zo intelligent zijn, als het zich in taal onvoldoende kan uiten, komt het er niet uit.’’
Taalfeest
Iris: “We heten Voorleesexpress, maar het gaat natuurlijk om veel meer, om taalontwikkeling in de breedste zin. Het gaat erom dat een kind er plezier in krijgt. En dat kan met voorlezen, maar ook door samen te tekenen of spelletjes te doen.’’ Het gaat dus verder dan voorlezen en hierin krijgen voorlezers op allerlei manieren ondersteuning. Door coördinatoren die hen bijstaan en Iris geeft een workshop interactief lezen, met spelletjes en ideeën om samen te doen.
Je ziet ze groeien
Dat het kinderen helpt is overduidelijk. “Ze leren snel, komen snel op een hoger taalniveau, ze durven meer in de klas, krijgen vriendjes; je ziet ze groeien, en dat is voor de voorlezers ook fantastisch om mee te maken.” Voorlezers gaan elke week, 20 weken lang, naar een gezin. Iris: “Dan houdt het op, maar de bedoeling is natuurlijk dat die ontwikkeling doorzet. Daarvoor gaan de voorlezers bijvoorbeeld met het gezin naar de bibliotheek, stimuleren ze ouders om ook met hun kinderen te gaan lezen, of zelf op Nederlandse les te gaan.’’
Voorlezers, gezinnen en coördinatoren
Een gezin wordt aangemeld door derden, door de school of het Centrum Jeugd en Gezin bijvoorbeeld. Iris: “Het gaat om kinderen tussen de twee en acht jaar met een taalachterstand, tussen de twee en acht jaar, die samen met de rest van het gezin wel een zetje kunnen gebruiken. 99,9 % komt uit een ander land en ze komen echt overal vandaan, uit Turkije, Polen, Bulgarije, en ook uit landen waar vluchtelingen vandaan komen: Syrië, Oekraïne, Somalië of Soedan.’’ De gezinnen komen uit vrijwel alle wijken in Den Haag, en wat het Regentesse- en Valkenboskwartier betreft: meer uit het Valkenbos- dan uit Regentessekwartier.
Mooie contacten
In Den Haag wordt gewerkt met vrijwillig coördinatoren. Ze zijn er voor de voorlezers en voor de gezinnen. Zo kan de voorlezer zich volledig richten op de taal, en als er iets aan de hand is, pakt de coördinator dat op. Er zijn voorlezers die blijven en na twintig weken naar een nieuw gezin gaan, anderen beperken zich tot één gezin. Maar er ligt niets vast, zo vertelt Iris: “Er zijn er ook die los van de Voorleesexpress doorgaan met een gezin. Die komen nog eens langs of nemen de kinderen een dagje mee. Eten af en toe samen of helpen ergens mee. Je ziet mooie contacten ontstaan.’’
Doe mee
Het aantal aanmeldingen is groter dan het aantal voorlezers. Daarom doet Iris een oproep aan de lezers van KonkreetNieuws: “Doe mee, als voorlezer of als coördinator! Het is fantastisch om te zien hoe een kind zich ontwikkelt en wat dat weer doet met de rest van te gezin.”
Meer informatie? www.voorleesexpress.nl
Per mail: denhaag@voorleesexpress.nl of telefonisch: 06-43395281
Tekst: Marieke Bauwens
