Els Lokker is handgraveur en heeft haar atelier aan de Beeklaan 31, het adres waar ze ook woont. Er zijn in Nederland nog maar weinig handgraveurs. Een enkeling werkt als zzp’er, anderen zijn in dienst bij een juwelier of goudsmid. Het is wat je noemt een uitstervend beroep.
Ambachtsman in hart en nieren
Els: “Ik heb het ambacht geleerd van mijn man, Ruud Stratmann, die goudsmid, horlogemaker, juwelier en edelsteenkundige was. Onze zaak Lapidee zat hier beneden. De opa van Ruud begon in 1931 met klokken en horloges, Ruuds vader kwam erbij met opticienartikelen. Na de oorlog werd de opticienafdeling afgestoten en begonnen ze met de verkoop van sieraden. Ruud was met 16 jaar al afgestudeerd goudsmid en bleef constant bijleren. Het uitvoeren van moeilijke reparaties werd een van zijn sterke punten. Als collega’s er niet uitkwamen, riepen ze zijn hulp in. Hij was ambachtsman in hart en nieren, alleen handgravures besteedde hij uit.”
Leren in de praktijk
“Ruud heeft mij de eerste beginselen van het handgraveren bijgebracht en stimuleerde mij de cursus aan de Vakschool in Schoonhoven te volgen. Daar mocht ik meteen instromen bij de cursus voor gevorderden. Ik heb nog een workshop gevolgd bij David Riccardo, een Amerikaans topgraveur en verder is het vooral een kwestie van veel oefenen en ‘meters maken’. Mijn carrière als handgraveur was nog maar nauwelijks begonnen, toen Ruud in 2012 omkwam bij een roofoverval.”
Lapidee
“De juwelierszaak bestaat niet meer, maar ik ben onder dezelfde naam – Lapidee – doorgegaan als handgraveur. Als handgraveur werk ik alleen in metaal en in de praktijk is dit vooral in goud en zilver. Er is in Nederland geen opleiding voor handgraveur. Bij de opleiding goudsmid leer je basistechnieken voor graveren en er zijn wel cursussen die je kan volgen, bijvoorbeeld bij de Vakschool in Schoonhoven. Zelf ken ik twee handgraveurs die cursussen geven, in Leusden en op Texel.”
Vingerafdrukken
“De opdrachten die ik krijg variëren enorm: teksten, logo’s of monogrammen in sieraden, ringen, munten of in doopbekers. Soms de naam, soms data, maar ook regelmatig vingerafdrukken.” “Vingerafdrukken?” “Ja, ik graveer bijvoorbeeld op een ring de vingerafdruk van een geliefde. Of op een hanger twee afdrukken van de kinderen die dan samen een hartje vormen.”
Net iets persoonlijkers
“Veel goudsmeden gebruiken een ringgraveermachine of laten sieraden met een laser graveren, maar een ambachtelijke handgravure is mooier en duurzamer. Veel opdrachten die ik krijg hebben te maken met een speciale gelegenheid, een doop, geboorte, afstuderen of een huwelijk. Dan maakt een handgravure het toch net iets persoonlijker. Meer waardevol.”
Trots
“Voor de NWO, de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek, graveer ik de Spinoza Awards en de Stevin Awards. Daar ben ik best trots op. Op de voet van de bronzen beeldjes komt dan onder andere de naam van de winnaar en het jaartal. Het gaat nu goed met me en mijn bedrijf begint goed te lopen. Mensen zien het speciale en het persoonlijke van een handgravure. Voorbeelden van mijn werk en filmpjes kun je vinden op mijn website: www.lapidee.nl.”
Tekst en foto: Piet Vernimmen
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.