Bewoners van ReVa Groen en Duurzaam Cultuur, Sport en Religie Zorg, Hulp en Welzijn Veiligheid en Verkeer Wonen, Leren en Werken Gemeente en Politiek Geschiedenis van ReVa

Spaarkringen: een weg naar financiële en sociale weerbaarheid

Sparen. Een buffer opbouwen. In deze tijden van dreigend koopkrachtverlies en hoge energieprijzen behoorlijk actueel. Sparen kan soms lastig zijn, zeker als je het niet breed hebt. Meedoen aan een spaarkring, een groep mensen die samen spaart, kan motiveren toch regelmatig een bedrag opzij te zetten.

Stichting Cash2Grow

Samen sparen is in niet-westerse landen al tijden de gewoonste zaak van de wereld. In Nederland zijn onder migrantengemeenschappen spaarsystemen onder namen als kasmoni (Surinaams), nouba (Marokkaans), gün (Turks) bekend. In 2018 werd Stichting Cash2Grow opgericht door Julie Lehmann en Gabriëlle Athmer. Zij ontwikkelden een spaarkringsysteem met als doel de sociale en financiële weerbaarheid van vooral mensen met een krappe beurs te vergroten. “Het zijn in feite zelfhulpgroepen: mensen helpen elkaar en zichzelf.” Aan het woord is Heleen van Luijn. Buurtbewoonster. Kandidaat-raadslid voor de PvdA. Zij begeleidt met haar onderzoeksbureau (NIOP) promovendi bij het opzetten en afronden van hun proefschrift. Daarnaast is zij coach van spaarbegeleiders bij Cash2Grow en was zelf in het kader van onderzoek jarenlang lid van een spaarkring.

Wat is een spaarkring en hoe werkt het?

Een groep van vijf tot twaalf mensen komt regelmatig (wekelijks of tweewekelijks) bij elkaar met als doel te sparen. Ieder bepaalt voor zichzelf welk bedrag hij per bijeenkomst apart wil leggen en formuleert voor zichzelf een spaardoel: een nieuwe fiets of een vakantie bijvoorbeeld. Er wordt gewerkt met contant geld en een heus geldkistje. Aan het einde van een spaarperiode (negen maanden tot een jaar) krijgt ieder zijn gespaarde geld weer terug.

Vertrouwen en transparantie

Omdat het om geld gaat, is vertrouwen en transparantie natuurlijk cruciaal. De stichting heeft een map en ander hulpmateriaal ontwikkeld om dit te bevorderen. Tijdens de eerste bijeenkomst van de groep wordt een reglement vastgelegd. Daarin worden afspraken gemaakt als: wat is het minimum en maximum spaarbedrag, hoeveel keer per maand komen we bij elkaar? Staan we leningen uit de pot toe en onder welke voorwaarden? Rekenen we rente? De leden van de kring volgen tijdens elke bijeenkomst een vaste procedure. Elk lid heeft een eigen rol (sleutelhouder, geldteller, boekhouder en voorzitter) en deze rollen rouleren gedurende een spaarperiode. Tijdens de bijeenkomst van ongeveer twee uur hebben de deelnemers het over thema’s: bespaartips bijvoorbeeld of dromen waarmaken. Of over een ander onderwerp uit de groep. Heleen: “Dat vind ik het interessante aan dit systeem: je bepaalt als groep de regels zelf, daar is veel vrijheid in.”

Duurzaam sociaal netwerk

Een spaarkring gaat over veel meer dan sparen alleen: bewuster met je geld omgaan, samenwerken, nieuwe mensen leren kennen en nieuwe vaardigheden leren. Heleen: “Sommige mensen denken: sparen lukt mij toch niet. Mooi is om te zien dat aan het eind van een spaarperiode het doel toch is bereikt: een negatieve relatie met geld is omgezet in een positieve. Zo ontstaat een steungroep, financieel maar ook op andere terreinen, vaak in je eigen wijk; dat kan heel fijn en ook gezellig zijn. De nadruk wordt gelegd op het collectief, niet op het individu. Je doet het samen.”

Kringen in Den Haag

Een groep ontstaat uit zichzelf of via welzijnsorganisaties die de voornaamste doelgroep kennen. Een spaarkringbegeleider coacht in het begin een groep en na deze opstartperiode kan een groep jarenlang zelfstandig bestaan. In Den Haag is een aantal kringen actief. Cash2Grow heeft dit jaar van de gemeente subsidie gekregen om kringen op te richten in Den Haag Zuid-West.

Tijdens een bezoek aan een spaarkring in de Heesterbuurt valt het concrete karakter en de gezelligheid op: het contante geld, het geldkistje, en de nieuwtjes en tips die worden uitgewisseld. Gevraagd naar hun motivatie voor deelname aan een spaarkring antwoorden twee deelneemsters: “Onze moeders deden het ook. Zo konden zij extraatjes doen van het huishoudgeld en toch vliegtickets kopen van en naar Suriname en Curaçao.”

Meer weten over Cash2Grow?

Of zelf spaarkringbegeleider worden tegen een vrijwilligersvergoeding?
Neem contact op met Heleen van Luijn, h.vanluijn@cash2grow.nl, 06 20417693, www.cash2grow.nl

Tekst: Froukje Diekstra 
Foto: Jacques Rijnsburger