De straatjes tussen de Beeklaan en de Noorderbeekstraat, vlak voor de Loosduinseweg, vormen bij elkaar anno 2021 zonder twijfel de allermooiste buurt van Valkenbos. “’Nieuw Valkenbos’ is Haagse Grandeur ten top”, zo valt ergens digitaal te lezen. Pakweg 25 jaar geleden werd diezelfde buurt nog gekenmerkt door armoede, werkloosheid, lichte criminaliteit, overbevolking en achterstallig onderhoud van de panden.
Nieuw Valkenbos
Oplopende problemen, enkele calamiteiten en een stevig buurtcomité maken de stad duidelijk dat ingrijpen noodzakelijk is: sloop van vrijwel de gehele buurt blijkt de enige oplossing. De gemeente Den Haag schrijft in 1999 een prijsvraag uit waaraan vijf teams deelnemen. Projectontwikkelaar Van Roey werkt samen met het Haagse bureau Scala. Zij maken de inzending ‘Nieuw Valkenbos’ en de jury wijst hen als winnaar aan. Nog datzelfde jaar krijgt Scala, met ir. Peter Drijver en ir. Mieke Bosse, de opdracht om hun ingediende plan voor deze wijk te realiseren.
“Wij wilden de sterke punten van het Regentesse- en Valkenboskwartier hier terug laten komen”
Een wandeling met Peter Drijver en Mieke Bosse door ‘hun’ wijk maakt duidelijk wat de uitgangspunten waren voor ‘Nieuw Valkenbos’. Peter Drijver, op de hoek van de Teylerstraat en de Noorderbeekstraat: “Je kunt woningen neerzetten met prachtige daken, zoals ginds aan de overkant in de De Reamurstraat, of je ontwerpt een blokje betaalbare portiekwoningen zoals hier op de hoek, maar beide staan als een soort modern eilandje midden in de wijk zonder dat die woningen iets met de omgeving te maken hebben. Ze hebben geen geschiedenis in de wijk, historisch ziet het er niet uit. Wij wilden de sterke punten van het Regentesse- en Valkenboskwartier hier terug laten komen”.
Een foto van de Galileistraat
Mieke: “Als je een Hagenaar een foto laat zien van de Columbusstraat of van de Galileistraat, kan hij die meteen plaatsen. Je herkent het meteen. Veel van die straten daar hebben aan één kant een voortuin, naar de hoeken toe wordt de straat smaller en daar hebben de huizen geen voortuin. Doordat de erkers naar voren springen, lijkt de straat bij het begin smaller. In de relatief brede straten staan veel bomen en de gezamenlijke straten vertonen een eenheid. Wat ook opvalt is dat de woningen geen achterpoort hebben, dus de fietsen staan in het voortuintje of op straat.”
Het zand naar het veen
Peter: “Wij hebben de kwaliteit van ‘het zand’ naar ‘het veen’ gebracht. Elk kind kan het verzinnen. En ja, zo’n voorkant is inderdaad wat duurder; daar staat tegenover dat de achterkant van onze woningen kwalitatief goed is maar dat we die goedkoper konden maken: we hebben zoveel mogelijk geld naar de voorkant van de straat gebracht. Het gaat immers niet enkel om de kwaliteit van die afzonderlijke 122 woningen, maar ook om de kwaliteit van de vier straten. Op die manier hebben we de buurt versterkt.”
Beeklaan
Vier jaar later, in 2003, moest de kop van de Beeklaan op de schop. Het Bouwfonds had al een andere architect in gedachten, maar wijkbewoners gaven de voorkeur aan Scala. Aan de Beeklaan verrezen vijf blokken, vanaf de Vinkensteijnstraat tot en met de hoek aan de Loosduinseweg, oplopend van 4 naar 6 bouwlagen. Op de hoek van de Loosduinseweg een torentje, precies zoals die in het Regentessekwartier staan. Alle blokken hebben op de begane grond een witte plint, die doet denken aan de statige huizen aan de Bezuidenhoutseweg. Omdat Scala eerder ook de aangrenzende woningen in de zijstraten ontwierp konden ze qua stijl en hoogte mooi aansluiten in de zijstraten, waar 14 eengezinswoningen extra kwamen.
Lopend door ‘Nieuw Valkenbos’ begrijp je het uitgangspunt van Scala: “Schoonheid en samenhang in een prettige gebouwde omgeving vormen de duurzame basis voor een sterke buurt, dorp of stad.”
Tekst en foto: Piet Vernimmen
Op de foto: Peter Drijver en Mieke Bosse