De buurtonwikkelingsmaatschappij ReVa tussen 1992 en 2006
De redactie bezoekt Arie Schagen, in die periode voorman van BOM ReVa, op zijn bovenhuis aan de Weimarstraat. Van daaruit volgt hij nog steeds betrokken en kritisch de ontwikkelingen in zijn buurt. In 2006 is hij gestopt als directeur van de BOM.
Het is tijd voor een wat rustiger bestaan, hij loopt niet meer met een megafoon door de straten. Maar breek hem de bek niet open over alles wat vroeger aangepakt moest worden in deze prachtige wijk en wat nu nog steeds of weer niet deugt. “Ja zo gaat het, er is veel verbeterd in de wijk, maar nu is het hoog tijd voor noodzakelijk onderhoud.”
Een korte biografie
“Mijn wieg stond in Amsterdam. Geboren in de nacht voor Dolle Dinsdag , 4 september 1944. Een mooie anekdote: mijn vader zat bij het verzet en vlak na mijn geboorte was er een inval van bruinhemden die naar hem op zoek waren. Hij zat in de meterkast en onder het matrasje in mijn wieg lag de complete oplage van het verzetsblad. Dankzij mijn kranige tante Miep die als baker bij ons hielp, werd de zaak gered. “Weet u dat hier roodvonk heerst,” zei ze tegen de commandant, en hoe gevaarlijk dat was. Als de wiedeweerga trokken ze zich terug. Veel later heb ik van burgemeester Van Thijn nog een verzetskruis voor mijn vader in ontvangst genomen. Ik kwam uit een opstandig nest, dat mag duidelijk zijn.” Arie werd onderwijzer in Amsterdam en verzeilde in de jaren zeventig bij het KMBO/Vormingswerk in Gouda. In 1976 kwam hij in Den Haag terecht, eerst aan de Lange Beestenmarkt. In 1976 kocht hij voor een mooie prijs een dubbel bovenhuis in de Daguerrestraat en daar begon zijn carrière als buurtactivist.
Actief bij BoReVa en directeur van BOM ReVA
In de late zeventiger jaren en in de jaren tachtig staat de wijk er niet goed voor. Drugspanden in onder meer de Daguerrestraat, een verloederende Weimarstraat en de dreiging van sloop van een groot deel van ReVa vanwege slechte funderingen. En dan is er nog de vervuiling van de Afvalverbranding. ‘Geen sloop, maar een leefbare wijk voor iedereen’, wordt het motto van de bewonersorganisatie. De BoReVa met Arie Schagen als voorzitter kiest aanvankelijk voor protest en verzet. Eind jaren tachtig komt de omslag: niet alleen remmen, maar ook scheppend optreden, veranderingen tot stand brengen, ontwikkelingen starten en anderen meekrijgen. Daar heb je goede persoonlijke relaties en netwerken voor nodig. Nou, die heeft Arie en het netwerk breidt zich uit. Remco Veenstra is een goede adviseur, met de stadsdeeldirecteur Cees Rog klikt het en de contacten met de politiek, vooral met wethouder Peter Noordanus, zijn uitstekend. Frans Hendriks en Pieter Tops beschrijven Arie in hun boek over de BOM als een ‘echte dagelijkse doener’. Uiteindelijk leiden de nieuwe inzichten op 30 juni 1992 tot het oprichten van de BOM ReVa, met een stevig bestuur. Het publieke ondernemerschap start met behulp van gemeentelijke subsidie van 160.00 gulden, vanuit een pand in de Newtonstraat met een veegploeg in de Weimarstraat. Met een maandelijkse bijdrage van elke winkelier gaat de veegploeg in deze straat aan de gang. Na een confrontatie met de gemeente door het storten van vuil in de tuin van wethouder Vlaanderen, komt er een oplossing voor de afvoer van dit vuil. Maar de BOM wil naast buurtbeheer ook ontwikkelen. Dat doet zij onder meer met een aantal projecten: tennispark Teijlerstraat, de Van Merlenschool, zwembad De Regentes, De Verademing en De Wasserij.
Tennispark Teijlerstraat
Na het vertrek van de Vrije Academie ligt aan de Teijlerstraat een groot stuk grond braak. Ambtenaren en een aantal bewoners willen daar woningen bouwen, maar de BOM houdt een enquête in de buurt en komt tot de conclusie dat er een tennispark moet komen. Er melden zich 200 leden voor die club. Een brief met de opzet voor het tennispark gaat op een vrijdagavond in de bus bij wethouder Noordanus en na het weekend valt het besluit. Na vier maanden is de baan klaar en opent burgemeester Havermans tennispark het Breekpunt. Tenniscoryfee Krajicek verzorgt voor de schoolkinderen een tennisclinic. De BOM beheert op hetzelfde terrein nog een ander groot pand. Hierin komt een ontmoetingsruimte voor ouderen. Later zitten daar het ReVa Buurt Interventie Team en de Circaso circuswerkplaats.
De Van Merlenschool
Deze school dreigt in 1992 gesloopt te worden. De BOM krijgt het gebouw na een verzetsactie in bruikleen. Het pand blijft behouden voor de buurt. Voor 1.8 miljoen gulden komen er vier appartementen en drie bedrijfsruimten, onder meer voor het Wijkhandhavingsteam en een bewegingsstudio. Later verkoopt de BOM de bedrijfsruimten.
Zwembad De Regentes
Ook hier weet de BOM met behulp van vele wijkbewoners dit markante pand voor de buurt te behouden. De BOM krijgt ook dit gebouw in bruikleen en de gemeente wil er een miljoen gulden in steken. Het idee om er een aantal functies als kinderdagverblijf, oefenruimtes voor muziek, toneel en dans en een café in te vestigen, pakt in de praktijk heel anders uit. Het Nationale Toneel trekt er tijdelijk in en daarna wordt de Regentes een theater. Het maandelijkse Zwingcafé onder leiding van Wim van de Meeberg en later Frans de Leef is nog heel lang het ontmoetingsmoment voor veel buurtbewoners.
De Verademing en De Wasserij
De bewonersorganisatie krijgt de Vuilverbranding weg. Bij de invulling van het wijkpark De Verademing speelt de BOM een belangrijke rol. Ze krijgt ook het voormalige pand van wasserij Giezeman in bruikleen. Daarin komen horeca, een theatertje, een toneel- en dansruimte voor verstandelijk gehandicapten plus het werkproject van High Clean voor ex-drugsgebruikers. Ook boksschool Haagse Directe bivakkeert er tijdelijk. Arie kan smakelijk vertellen over zijn fietstocht naar deze accommodatie met toenmalig wethouder Jetta Kleinsma, die met de handen in het haar zit over de huisvesting van daklozen. Die hebben er overigens nooit geslapen.
Veel losgewoeld
De BOM ondernam nog veel meer projecten. Een aantal is niet gelukt, zoals de fietsenstalling voor 70 fietsen waar nooit meer dan 5 in stonden. Dat neemt niet weg dat er in de roerige jaren van de BOM veel is losgewoeld. De handafdruk van wethouder Noordanus bij het Breekpunt en de fries met zijn handtekening boven de deur van de Van Merlenschool herinneren nog aan die tijd.
De BOM van nu
Ook nu bestaat er een buurtontwikkelingsmaatschappij ReVa: BOM3. In de volgende KonkreetNieuws een bijdrage over wat deze BOM3 doet voor onze wijk.