In juli 1878 werd het kleine Duitse stadje Arolsen verrast met een bezoek van koning Willem III. De koning ging daar op zoek naar een nieuwe echtgenote die de zware taak van Koningin der Nederlanden op zich wilde nemen. Hij vond die in de jonge Emma, die na zijn dood regentes werd. Tijdens haar regentschap hervormde ze het koningshuis doelmatig en gaf het koningschap in constitutionele lijn vorm. Samen met haar dochtertje Wilhelmina reisde zij veel en probeerde ze midden in de samenleving te staan. Haar populariteit was daardoor enorm en ze wordt vaak aangehaald als de behoedster van het Oranjehuis.
Het Regentessekwartier werd gebouwd ten tijde van haar regentschap (1880-1898). Dat is goed te zien: binnen de naar haar vernoemde wijk zijn nog tal van plekken naar haar vernoemd. In het midden staat de gedenknaald ter herinnering aan het regentschap. Het frisse herfstweer deed de vlaggen en wimpels dansen toen koningin Wilhelmina op 23 september 1905 naar het Regentesseplein kwam om de gedenknaald voor haar moeder te onthullen. Wilhelmina zei dat: “Mijn geliefde Moeder meêleeft en meêvoelt met het Volk, waarmede Zij zóó is saamgegroeid.”
Het is die geschiedenis van ‘samengroei’ waarmee de Oranjes zich met de burgerij wilden verbinden. In het boek ‘Plein van zon en regen’ (1935) van Eline van Stuwe over het Regentesseplein is die band goed te zien vanuit het perspectief van de burgerij. Ze schrijft: “En als op zondagmorgen de glimmende hof-auto’s aanrollen en stil houden voor het hek […] dan schuiven de bewoners van het plein de ramen hoog
open […] om iets op te vangen van de Koningin en Prinses, die den dienst bijwonen […] en hun Zondagmiddag wordt goed als zij elders vertellen, wat de Koningin aan had. Het hele plein voelt zich hoffähig na zulk gebeurtenis.”
De kerk waar de Oranjes regelmatig de dienst bijwoonden was natuurlijk Emma ‘haar’ Regentessekerk. Een belangrijk moment waarop de Regentessekerk werd bezocht was kort na de geboorte van prinses Juliana in mei 1909. Omdat het publiek verwachtte dat de koningin zou komen maar niet wist naar welke kerk zaten alle Haagse kerken stampvol. Uiteindelijk koos de koningin samen met prins Hendrik en
Emma dus toch voor de Regentessekerk. Na afloop zongen de kerkgangers de koningin spontaan toe met: “Dat ’s Heeren zegen op u daal”.
Naast gezamenlijk naar de kerk gaan, probeerden de Oranjes om gezien te worden tijdens rijtoeren. Toen Juliana en prins Bernhard zich verloofd hadden, bezochten ze in december 1936 het Regentessekwartier in de blauwe calèche. Langs de Regentesselaan en de Weimarstraat stonden Haagse verenigingen opgesteld. Voor de kerk werd het paar toegezongen en toegejuicht. Na de Tweede Wereldoorlog reed
Wilhelmina tijdens haar intocht in Den Haag ook door het Valkenbos- en Regentessekwartier. De rijtoer werd op het Regentesseplein onderbroken door een zanghulde van de Haagse schooljeugd waarbij meer dan 1500 kinderen de zichtbaar aangedane koningin toezongen. Recenter heeft Willem-Alexander het Regentesseplein bezocht tijdens een bezoek aan Theater De Nieuwe Regentes, zodat de wijk in
2001 kennis kon maken met zijn verloofde Máxima.
Afbeelding: Onthulling gedenknaald Regentesseplein. Koningin Wilhelmina en prins Hendrik worden toegesproken door A.E.H. Goekoop, voorzitter van het comité. Foto: Haags Gemeentearchief
