Den Haag is een gescheiden stad. Maar dat kan anders, vindt Platform Stad. Ze deden onderzoek en gaan erover in gesprek. Esther Geradts deed mee aan dit onderzoek. Ze is de fotograaf van ‘Buren in beeld’ in KonkreetNieuws, programmamanager bij SOZA in Den Haag. En ze is programmamaker/ coördinator bij het Rijnlands Architectuur Platform in Leiden. Esther werd geboren in Den Haag, ging studeren in A’dam en kwam toen weer terug. Nu woont ze in de Weimarstraat. “Daar ben ik nog steeds blij mee. Mensen wonen hier allemaal door elkaar heen, het lijkt op Amsterdam.” Voor Esther was de stap om, samen met Platform Stad, aan de slag te gaan met Lijn 11 snel en met plezier gezet.
Gescheiden stad
Den Haag is een sterk gesegregeerde stad. Die segregatie neemt toe en de grenzen verschuiven. Lang was de grens tussen zand en veen grofweg de Laan van Meerdervoort. De zand-en-veen-grens verschuift naar de Loosduinseweg. Aan de ‘overkant’ is een andere wereld. En juist lijn 11, de route die daar dwars doorheen gaat, kan de verschillende bevolkingsgroepen verbinden, aldus Platform Stad.
De gangbare methode om segregatie tegen te gaan is de bouw van duurdere woningen in kwetsbaardere wijken. Soms lukt het een beetje, maar vaker niet, is inmiddels de ervaring. Het onderzoeksteam van Platform Stad vroeg zich af of het mogelijk was die segregatie anders te bekijken. Of het mogelijk is om met ruimtelijke en sociale ingrepen contacten tussen mensen in de verschillende wijken te stimuleren. De oversteek van de Loosduinseweg nodigt momenteel niet uit om naar De Verademing te lopen. Of andersom, naar de markt.
Stap eens in de tram
Esther: “We reizen de wereld rond, op zoek naar exotische smaken, geuren en ervaringen, terwijl we die híer allemaal kunnen vinden, in onze achtertuin. Stap eens in lijn 11 en bekijk wat je allemaal voorbij ziet gaan, direct of wat verstopt: het Transvaalpark, de kinderboerderij, De Verademing, de Electriciteitsfabriek, het strand en de zee. De Paul Krugerlaan, Weimarstraat, de Reinkenstraat, werelden apart. En vergeet niet de Haagse markt met al zijn geuren en smaken, wat een rijkdom!” Een groot deel van deze parels zit verstopt, je ziet het niet als je langsrijdt. “De stenen massa bij Karwei bijvoorbeeld, en langs de markt zie je alleen maar muren. Of de oversteek van de Loosduinseweg.”
Het onderzoeksteam wil de route van tram 11 veranderen van een kruip-door-sluip-door olifantenpaadje in een aantrekkelijke groene promenade. Een promenade met voorrang voor voetgangers en fietsers, en waarbij elk deel zijn eigen karakter behoudt.
Grote en kleinere maatregelen
“Meer groen, aantrekkelijke tramhaltes, minder barrières tussen straten en stoepen. Als het fietspad langs De Verademing doorgetrokken wordt en het prettiger is om de Loosduinseweg over te steken, dan ziet alles er al zo anders uit. Zo tover je deze markt-zee-route om tot een groene promenade, die mensen uitnodigt om te wandelen – noem het flaneren – en eens door te lopen. Een andere wijk in. Contacten komen zo ongedwongen tot stand én het is goed voor de gezondheid.”
Onzichtbare markt
“De oversteek van de Loosduinseweg en de marktzijde is het eerst aan de beurt. Zo’n onzichtbare markt is zo zonde. Er zitten zoveel kleine ondernemers op de markt en daar omheen, met goede ideeën en een mooi aanbod en juist Transvaal verdient meer groen. De Loosduinseweg is een enorm fysieke grens, volledig versteend en je komt er moeilijk overheen. Die moet echt helemaal anders: groener, toegankelijker en veiliger.”
Lijn11-parels van ReVa
De Elektriciteitsfabriek, de Prael en De Verademing staan met hun rug naar de tramroute. Om deze zichtbaarder en bereikbaarder te maken zijn maatregelen nodig die op kortere termijn goed te doen zijn. Een duidelijke verbinding van de halte net voorbij de Loosduinseweg naar De Verademing bijvoorbeeld. En een makkelijke, zichtbare, verbinding tussen De Verademing en de Electriciteitsfabriek.
Schaaktafels en verhalensafari
En het kan nog sneller. Esther: “Denk aan koffietentjes bij tramhaltes; een mooi voorbeeld is de halte op de Conradkade. Als er meer van dat soort plekken zijn, kun je daar van alles mee. Organiseer een verhalensafari in lijn 11, muziek langs koffiehuisjes, zet een schaaktafel en pingpongtafel neer, een buitenexpositie met portretten en verhalen van ondernemers en bewoners langs de route. Allemaal ontmoetingsmogelijkheden.”
Aan beide kanten van de Loosduinseweg zijn parken waar van alles gebeurt; het Transvaalpark en De Verademing. “Mooie plekken, waar je afwisselend filmfestivals kunt organiseren als een soort openluchtbioscoop. Aan bewoners vragen wat zij goede films vinden uit hun land van herkomst. Carolien van der Donk van de Elektriciteitsfabriek doet graag mee en opperde het Filmhuis erbij te halen. En denk aan sport, dat is een taal die iedereen spreekt. Zoek de samenwerking op met organisaties in de buurten, met jongerenwerkers, organiseer een 10.000 stappen-challenge. Ideeën zat.”
Gedeelde beleving, gedeelde herinnering, gedeelde toekomst
Esther: “Wat nodig is, is goodwill, belangstelling en echte interesse. Dat is er allemaal. Nu iemand die ermee aan de slag kan, noem het een kwartiermaker, iemand die een begin kan maken, dan gaat het vanzelf verder. Ik ben overtuigd dat een gedeelde beleving, met een gedeelde herinnering, een gedeelde toekomst oplevert. Een verbonden stad is een mooie stad.”
Het beeld is van Bureau Sant en Co, landschapsarchitectuur. Het onderzoeksteam, samengesteld door Platform Stad bestond uit: Ivan Nio (NIO Stedelijk Onderzoek en Advies), Edwin Sandthagens (Buro Sant en Co), Harmen van de Wal (Krill-o.r.c.a) en Esther Geradts (FishEyeProducties).
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.