Den Haag heeft het grootste oppervlak Beschermd Stadsgezicht van Nederland. Regentesse- en Valkenboskwartier zijn 2 van de 21 door de gemeente aangewezen Beschermde Stadsgezichten van Den Haag. Monument en Beschermd Stadsgezicht worden nogal eens door elkaar gehaald, terwijl het wezenlijk verschillende zaken zijn.
Monumenten
Dick Valentijn, adviseur bij de afdeling Monumenten van Den Haag: “Als een gebouw op een monumentenlijst staat, moet vrijwel elke wijziging, aan de binnen- of buitenzijde, door de gemeente worden goedgekeurd. Bij monumenten gaat de bemoeienis van de overheid dan ook het verst. Maar ook bij monumenten is het altijd een afweging wat wel of niet behouden kan blijven. Neem bijvoorbeeld een kerk die niet meer als zodanig wordt gebruikt. Voor herbestemming, bijvoorbeeld naar woningen, moeten dan monumentale waarden wijken voor de noodzakelijke aanpassingen om de kerk toch te kunnen behouden. Bij monumenten gaat het dus om individuele objecten”. (In ReVa bevinden zich 10 gemeentelijke monumenten, zoals de voormalige De Gruyterwinkel op de Beeklaan en het gebouw van de Electriciteitsfabriek aan de De Constant Rebequestraat).
Bestemmingsplan
Valentijn: “Bij Beschermd Stadsgezicht gaat het om de hele wijk, met name om de eenheid van architectuur en stedenbouw. In juridisch opzicht bestaat voor een Beschermd Stadsgezicht de verplichting om een beschermend bestemmingsplan op te stellen. Den Haag heeft er ook voor gekozen om voor die gebieden een verscherpt welstandstoezicht uit te oefenen. Verder is er verschil tussen een Rijks Beschermd Stadsgezicht en een Gemeentelijk Beschermd Stadsgezicht. De ReVa-kwartieren zijn Gemeentelijk en Duinoord is bijvoorbeeld Rijks Beschermd Stadsgezicht. Het belangrijkste document voor ReVa is het bestemmingsplan van 2016. Het plan is in hoofdzaak een conserverend bestemmingsplan, waarin de karakteristieke waarden van de wijk op het gebied van beeld, bebouwing en functies worden behouden.”
Vergunning
Wat zijn nu praktische consequenties voor ReVa van de status van Beschermd Stadsgezicht? Valentijn: “Dat is bijvoorbeeld het behoud van het bestaande bebouwingsbeeld. In het bestemmingsplan is opgenomen dat eventuele nieuwbouw niet hoger mag zijn dan de bestaande goot- en nokhoogte. En als je aan de straatzijde iets ingrijpends wilt veranderen aan je bestaande woning, moet je een vergunning hebben. Dat moet eigenlijk altijd wel, maar in een Beschermd Stadsgezicht zal door de welstandscommissie veel scherper worden getoetst. En bij nieuwbouw moet het ook architectonisch passen in het straatbeeld.”
Preventief
“In principe houdt Beschermd Stadsgezicht sloop niet tegen, maar door de strenge eisen aan eventuele nieuwbouw wordt sloop wel ontmoedigd. De sloop van de kerk aan het Regentesseplein en de bouw van het flatgebouw op de hoek Laan van Meerdervoort/Conradkade zijn gerealiseerd vóór de tijd van het Beschermd Stadsgezicht. Nu zou dat niet meer zo worden gedaan. In de jaren 80 is echt een omkering in het denken over de stedenbouwkundige en architectonische waarden van dit soort wijken gekomen. Al met al werkt het label ‘Beschermd Stadsgezicht’ op zich al preventief: gemeente én bewoners zijn alert en voorzichtig met hun omgeving”.
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.