“Hedendaagse kunst zegt iets over de wereld van nu”
Nest, aan het De Constant Rebequeplein, heeft sinds half juli een nieuwe artistiek directeur, Heske ten Cate. Hoewel Nestruimte stevig aan de weg timmert, is NEST voor veel bewoners van ReVa en daarbuiten nog een onontgonnen gebied. Het publiek meer bij de hedendaagse kunst betrekken is een van de ambities van Heske ten Cate.
Heske (1986) studeerde in Arnhem aan ArtEZ, de kunstacademie. Ze was 4 jaar hoofdredacteur van het (platform)magazine mister Motley, gaf les aan ArtEZ en werkte als freelancer onder andere aan het samenstellen van verschillende tentoonstellingen. Bovendien schrijft ze graag en vaak over kunst en kunstenaars.
Drempel
“Hoe laten we in NEST kunst zó zien, dat het aanspreekt, dat het iets raakt bij de kijker. Hoe maken we de tentoonstelling zó, dat het interessant is voor een breed publiek of voor de buurt, dat ik die buurtbewoners over de drempel trek. En de tweede ambitie is om het publiek dicht bij de kunstenaar en zijn maakproces te brengen.”
Hedendaagse kunst
“Nest programmeert hedendaagse kunst. Ik hou ook ontzettend veel van ‘oude’ kunst, want het vertelt je over hoe de wereld van toen eruit zag. Hedendaagse kunst zegt iets over de wereld van nu. Je kunt een tentoonstelling maken over wat het betekent om arm te zijn, of hoe je kunt omgaan met de dood. Dan merk je al snel dat kunstenaars met hele andere inzichten komen dan bijvoorbeeld de ambtenaren van de dienst Huursubsidie of de medewerkers een uitvaartcentrum. Hedendaagse kunst vertelt hoe de hedendaagse wereld in elkaar zit, kan de complexiteit ervan blootleggen. De visie van kunstenaars stelt me vaak gerust. Ik hoop dat de komende jaren mensen in de buurt komen kijken en ik ben er ook op uit om thema’s te behandelen die in alle lagen van de samenleving spelen.”
Laboratorium
“Kunstenaars zijn net als wetenschappers of uitvinders. Gesprekken met kunstenaars zijn eigenlijk altijd interessant, omdat het hedendaagse kunstwerk ons vaak onverwachte dingen laat zien. Je begrijpt soms niet meteen hoe een kunstenaar tot dat ene werk gekomen is. NEST is een plek die je als een laboratorium zou kunnen zien. Het experiment wordt gevierd en soms kun je onderdeel worden of inzicht krijgen in het maakproces van het kunstwerk.”
Ingewikkeld?
“Hedendaagse kunst lijkt misschien ingewikkeld, maar ik geloof hartgrondig dat alles inzichtelijk kan worden, als je maar de juiste handvatten aangeboden krijgt. Bij NEST werken we bijvoorbeeld met hand-outs waarop een korte uitleg van ieder werk staat. De ene bezoeker wil niks lezen, de andere juist heel veel, maar we bieden die toelichting wel aan. Tijdens de openingen verduidelijken we ook altijd het thema van de tentoonstellingen. Een toelichting kan soms erg goed werken om de kunst beter te begrijpen. En degene die hier bij NEST aan de deur zit, kan ook altijd iets over de werken vertellen en ze doen dat met plezier.
Maar wij proberen ook steeds een wereld te creëren waar je binnen stapt en dat je de kunst ervaart. Net zoals muziek, zeg maar. Ook daar heb je vaak dat je de muziek helemaal ervaart zonder dat je iets afweet van de componist, zonder dat je de teksten begrijpt, maar dat het je toch raakt.”
Meepraten
“Musea zoals het Gemeentemuseum of het Mauritshuis tonen kunst die ‘af ‘is. Je wordt er letterlijk stil van. Maar kunst kan ook een plek zijn, waar je mag praten, waar je mee mag denken. Waar de kunstwerken misschien niet af zijn, maar waar de kunstenaar iets onderzoekt.”
On Speaking Terms
Op 9 september is het DCR-Festival en die dag opent de nieuwe tentoonstelling ‘On Speaking Terms’. De tentoonstelling is gebouwd door architecten. “De binnenkomst zal al heel anders dan anders zijn. ‘On Speaking Terms’ gaat over de manier waarop we over kunst praten en toont werken die gelijkheid en diversiteit nauwkeurig onderzoeken en waarin bezoekers worden aangemoedigd om met elkaar in gesprek te gaan.
Maar je kunt ook buiten je plek denken: radio maken over kunst. Of we gaan in Zaal 3 zitten of in het Vredespaleis of we sluiten aan bij het filosofiefestival. Ik geloof heel erg in kruisbestuiving. Het is goed om te weten wat je wil. Op een toegankelijke manier die hoogstaande kunst bieden, gebaseerd op thema’s die voor iedereen gelden.”
De buurt
In ‘Bouwen aan Kunst en Cultuur, het advies Meerjarenplan Kunst en Cultuur 2017-2020’ is er nog sprake van dat NEST naar het centrum van de stad wilde verhuizen. “Het lag niet aan de buurt, maar meer aan de ietwat verscholen locatie die Nest heeft. Het is hierdoor lastig om de buurt erbij te betrekken. Ja, misschien komt dat ook door het hek, je moet een hek door, dat doet iets met je. ‘Een hek door’, het vraagt wat van mensen om ook dát experiment aan te gaan en hier binnen te lopen. Een nadeel is ook dat onze voordeur niet aan de straatkant zit. We voeren nu veel gesprekken met de buurtbewoners en met mensen die zich inzetten voor kunst in de buurt over hoe we onze zichtbaarheid kunnen verbeteren. De openingen zijn altijd gratis en altijd heel druk. De rest van de dagen vragen we een symbolisch bedrag van 4 euro, maar mocht dat een probleem zijn, dan kom je gewoon voor niets. Ooiervaarspas en Museumjaarkaart zijn sowieso gratis en iedereen krijgt koffie.”
Samenwerken
“Ik ben nu pas een korte tijd in Den Haag en ik vind het opvallend hoe warm en enthousiast mensen hier reageren op ons programma en op onze plannen. En steeds hoor ik: ‘Kunnen we niet iets samen doen?’ Iedereen is positief.”
