‘Fluwelen hardheid’, dat is een mooie term voor ons onderwijs
Aan de Asmanweg, vlakbij De Verademing, ligt Pleysier College Westerbeek, de school voor speciaal onderwijs voor mavo, havo en vwo. Marcel Groeneweg, die al een indrukwekkende onderwijscarrière achter de rug heeft tussen deze speciale en bijzondere leerlingen, leidt de school sinds augustus 2015.
Op College Westerbeek zitten ongeveer 200 leerlingen, verdeeld over klassen van gemiddeld 12 leerlingen. “Onze school heeft zich de afgelopen jaren gespecialiseerd in autisme, maar we nemen alle kinderen met een toelaatbaarheidsverklaring aan. Je moet als ouder heel veel onderzoek laten doen en dat kost tijd en geld en energie. Veel ouders zijn blij dat hun kinderen uiteindelijk bij ons terecht kunnen.
Autisme
“We hebben allemaal wel iets van autisme in ons. Als er iets verandert, dan vinden we dat vervelend. Als ik tijdens dit gesprek ineens zeg: ‘Ik stap op, ik heb een afspraak’, dat vind je dat vervelend. Dat herkent iedereen bij zichzelf. Maar autistische leerlingen kunnen door hele simpele dingen, kleine veranderingen, totaal in paniek raken, omdat ze de verandering niet begrijpen. Andrew Salomon heeft het daar in zijn boek ‘Ver van de boom’ ook over. Kinderen met een vorm van autisme hebben te maken met blokkades. Een praktisch voorbeeld maakt het misschien duidelijk. Een kind maakt een toets, hij weet vraag 1, hij weet vraag 2, maar de derde vraag snapt ie niet. Wij gaan dan verder met vraag 4, en denken, ‘Vraag 3 komt straks wel’,maar een autistische leerling blokkeert, hij gaat niet verder met de volgende vraag en haalt dus onvoldoende voor zijn proefwerk, terwijl hij van de 40 vragen er misschien maar ééntje niet wist. “
Groei of krimp?
“Nee, onze school groeit niet en het is ook niet de bedoeling dat steeds meer kinderen naar het speciaal onderwijs gaan. Dat is het landelijke beleid. Maar er blijven altijd kinderen die niet naar het reguliere onderwijs kunnen. Daar zitten soms 25 of 30 kinderen in een klas en als je daar dan een kind met een pittige vorm van autisme in zet, wordt dat toch lastig. Dit soort onderwijs zul je altijd houden: er blijven altijd kinderen met wie het niet gaat lukken in het reguliere onderwijs.
Aan de andere kant moet je ook kritisch kijken of onze school wel het beste is voor dit ene kind. Als een kind door omstandigheden maar een paar dagen in de week naar school kan, dan redt hij het hier ook niet, want wij verzorgen diplomagericht onderwijs. Maar we hebben wel een verantwoordelijkheid voor de kinderen die thuis zitten. Zo’n 40% van de groep die thuiszit, heeft een vorm van autisme, las ik. Dat is niet goed. Het is belangrijk dat elk kind naar een voor hem geschikte school kan.”
Kleurenklok
Dit gebouw staat er sinds 2008. Voor onze leerlingen is het een geschikt gebouw op een relatief rustige locatie. De onderbouw heeft een kantine beneden en de bovenbouw zit op de eerste etage. Onze lokalen hebben we zo rustig mogelijk ingericht. In elk lokaal hangt een kleurenklok: 5 minuten groene tijd waarin de leerlingen hun boeken en schrift op tafel pakken, 40 minuten gele tijd voor instructie en zelfstandig werk en dan nog 5 minuten blauwe tijd waarin ze opruimen en wachten tot de bel gaat. Dat is prettig werken, daar zijn de kinderen op ingesteld; ze zien altijd hoe lang ze iets moeten doen. De klok laat zien hoe lang een bepaalde tijd nog duurt. We zeggen bijvoorbeeld: Kijk, je hebt nog 19 minuten gele tijd. “
Fluwelen hardheid
“Voor autistische leerlingen is het belangrijk dat ze weinig prikkels krijgen. Het gaat er dan ook vrij ordelijk en gestructureerd aan toe in ons gebouw en tijdens onze lessen. Ze doen examen en wij moeten eisen stellen aan gedrag: ‘Ik weet dat je dit hebt, maar tóch wil ik dat je op tijd komt, tóch wil ik dat je je pen bij je hebt.’ We leiden op voor examens en we moeten onze leerlingen, onszelf en ons eigen vak serieus nemen. Tijdens een training die ik volgde sprak iemand over ‘fluwelen hardheid’, dat vind ik een mooie term. Je moet op een aardige, vriendelijke manier duidelijk zijn in wat je wilt.”